Coalitieakkoord gemeente Duiven 2022-2026

Na de verkiezingen van 16 maart 2022 is op basis van de uitkomst van een eerste verkenning onderzocht of het vormen van een coalitie van Lokaal Alternatief, DOED en CDA mogelijk was. Dit coalitieakkoord is het resultaat va dit proces.

De drie partijen sloten een akkoord op hoofdlijnen en hebben een aantal aanvullingen verwerkt op basis van de suggesties vanuit de volksvertegenwoordigers van de andere politieke partijen in de gemeenteraad. De samenleving wordt steeds betrokken bij de verdere invulling van de plannen.

In de gesprekken kwam het woord "kleuren" naar voren als motto. Kleuren in de zin van het behoud en bevorderen van een kleurrijke en gelukkige gemeente maar ook kleuren als werkwoord; inspelen op ontwikkelingen en wensen vanuit de samenleving en hier vorm en kleur aan geven. We willen dit doen in samenspraak met al de mogelijke partners; inwoners, ondernemers, jongeren, ouderen, verenigingen en maatschappelijke organisaties.

"Met elkaar kleuren we de gemeente Duiven" is dan ook het motto van dit coalitieakkoord.

Bestuurscultuur

Deze coalitie staat voor transparant besturen. De collegeleden willen benaderbaar zijn en zoeken met partners en de samenleving naar ideeën en constructieve oplossingen. Wij denken vanuit een positieve intentie en willen geen afrekencultuur. We betrekken, waar dat mogelijk is, experts met een integrale kijk op beleidsprocessen.

Dat elke situatie anders kan zijn en dat we soms ook directief moeten besluiten is onlosmakelijk verbonden aan onze positie als gemeentebestuur. Maar ook dan kan goede en tijdige communicatie en transparantie helpen meer begrip voor elkaar te krijgen.

Participatie en communicatie

Deze twee onderdelen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. We verwachten in de herfst het participatiebeleid te kunnen vaststellen. De participatieladder* is ons uitgangspunt bij het behalen op welke wijze we inwoners, ondernemers en organisaties willen laten participeren. Daarover moet helder en transparant gecommuniceerd worden met de deelnemers. Wat vragen wij, welke ruimte bieden we, wat is onze rol en wat is de rol van de deelnemer. We beseffen ook dat het gedurende dit proces kan voorkomen dat we eerder gemaakte keuzes moeten bijstellen. Als dat aan de orde is vraagt dat om een goede en begrijpelijke uitleg. Bij het opstellen van dit beleid kijken we ook of en op welke wijze we het indienen van een burgerinitiatief gaan invoeren. Meer transparantie en ruimte voor inwoners, verenigingen en bedrijven om mee te denken en mee te organiseren, vraagt ook om tijdige en heldere communicatie naar de samenleving toe.

Experimenten met wijkontwikkelingsplannen, co-creatie in de fysieke omgeving en digitale participatie starten we op. Daarbij staan we zeker open voor initiatief om te komen tot een zogenaamde welzijnseconomie en gaan hierover graag het gesprek aan. 

De coalitie gaat meer inzetten op vroegtijdige participatie van onze inwoners, ondernemers en verenigingen waar dat mogelijk is. De lokale democratie verbeteren we door onder andere de wijk en dorpsraden daarbij te betrekken en digitale oplossingen te implementeren voor het ophalen van gevoelens en wensen. Jongeren betrekken we bij de besluitvorming en we vragen hen ook om inbreng van nieuwe onderwerpen. Bewoners die met hun activiteiten maatschappelijke meerwaarde kunnen realiseren krijgen hiervoor het recht, de ruimte en de middelen. Het participatiebeleid en de daarin opgenomen participatieladder zijn voor de coalitie en hopelijk ook voor de gehele gemeenteraad leidend.

Het college bestaat uit drie wethouders die samen met burgemeester en secretaris als team gaan samenwerken. Dat betekent elkaar aanvullen en steunen, meedenken en meebewegen en aandacht voor onderlinge (ver-)binding.

* De participatieladder is een veel gebruikt instrument om te bepalen in welke mate participatie mogelijk is in een bepaald proces. Welke trede kiezen we op de ladder en vervolgens welke rol heeft de participant, wat is dan de rol van de gemeente en welke stijl van besturen hanteren wij. 
De keuze voor een trede kan gedurende de tijd veranderen. Belangrijk blijft bij elke stap helder te communiceren en de verwachtingen van deelnemers en gemeente op elkaar af blijven stemmen.

Opgavegericht werken

Bij de besprekingen stelden we vast dat er voor de komende periode drie belangrijke ontwikkelingen zijn waar een meer flexibele, integrale en naar buitengerichte aanpak gewenst is. Met het besef dat we steeds vaker samen met partners keuzes moeten maken. Dit noemen we opgavegericht werken. Voor deze drie belangrijke ontwikkelingen gaan we over tot het formuleren van "wat is nu precies de maatschappelijke opgave" bij deze ontwikkeling. Gericht op deze opgave krijgen we meer focus op sturing en bijsturing.

Deze drie opgaven zijn niet nieuw en veel is al in gang gezet, maar met het invoeren van opgavegericht werken hebben we meer focus op de voortgang en gaan we ook op een andere manier met de opgaven aan de slag.

Elke wethouder neemt één van deze drie opgaven onder zijn of haar hoede. Natuurlijk zijn er raakvlakken tussen de opgaven zodat onderlinge afstemming en samenwerking binnen het college noodzakelijk is. Ook op dit punt gaat het college als team samenwerken.

De coalitie ziet de volgende drie belangrijke opgaven voor de komende periode:

De opgave: Versnelling woningbouw

De huidige plannen voor woningbouw gaan we zo snel mogelijk realiseren. We bouwen voor doelgroepen die een binding hebben met Duiven, Groessen of Loo. De ontsluiting van alle locaties moet goed geregeld zijn. We schenken aandacht aan een goede leefomgeving en sociale samenhang in de nieuwe wijken. Veranderingen in de behoefte aan woningen houden we goed in de gaten en we stellen zo nodig onze koers bij.

"We gaan voor maximale inbreng vanuit de samenleving, we zijn transparant over de rol van de samenleving en de rol van onszelf en zorgen voor heldere communicatie hierover".

De acties die we nemen zijn:

• Bouwen naar behoefte voor de juiste doelgroep met binding met de gemeente, met name voor jongeren, ouderen en één-, en tweepersoonshuishoudens. We gaan het gesprek aan over wat we verstaan onder "binding met de gemeente Duiven".
• Zorgen voor voldoende aanbod van betaalbare en sociale woningen. Uitvoeren van de huidige plannen de komende twee jaar (2022 en 2023). In 2024 starten we de tussentijdse evaluatie om te bepalen wat op dat moment de behoefte is. Op basis van deze evaluatie bepalen we het beleid voor de volgende jaren.
• Maximaal benutten van de wettelijke instrumenten in het toewijzen van woningen aan de juiste doelgroep. Nieuwe inbreidingslocaties hoog op de agenda blijven zetten. In 2022 starten we met het inventariseren en actualiseren van nieuwe en reeds bekende potentiële inbreidingslocaties die financieel en qua ontsluiting haalbaar zijn. Wijkscans gebruiken we bij de inventarisatie van deze plannen. We benutten als eerste de mogelijkheden van Pioen Noord en Plakse Weide optimaal.
• Zorgen voor goede en verkeerstechnisch veilige ontsluiting voor bestaande en nieuwe locaties. Dit is voor ons een voorwaarde om te gaan bouwen. In regionaal verband ontwikkelen van richtlijnen om klimaatadaptatie voor nieuwe locaties te garanderen en concretiseren van de invulling van de bestaande richtlijnen over circulair bouwen uit de woondeal. Ook deze evalueren we tussentijds. Starten met visievorming voor mogelijke nieuwe woningbouwlocaties voor de middellange termijn.

# Werken aan een goede mix van betaalbare huur, huur en koop in de nieuwe wijken.

De opgave: Duurzaamheid

De energie die nodig is in de gemeente Duiven willen we zo duurzaam mogelijk opwekken. Woningen en ander vastgoed moeten duurzaam worden verwarmd. De openbare ruimte wordt zo ingericht dat extreme hitte, droogte of regenval geen problemen veroorzaken. We investeren in biodiversiteit. We willen naar een duurzame gemeente Duiven zonder afval.

"We gaan voor maximale inbreng vanuit de samenleving, we zijn transparant over de rol van de samenleving en de rol van onszelf en zorgen voor heldere communicatie hierover".

De acties die we nemen zijn:

De opgave: Verdere transformatie van het sociaal domein

We investeren in de positieve gezondheid van onze inwoners en gaan uit van wat iemand wel kan en denken in mogelijkheden. Iedereen die dat wil moet mee kunnen doen met werk, onderwijs, sport, cultuur en aan ons verenigingsleven. We hebben aandacht voor achterstanden en de tweedeling in onze gemeenschap. We bedenken simpele en passende oplossingen in en met de directe leefomgeving. Zorg die nodig is, wordt tijdig en integraal ingezet. We kijken naar heel de mens achter de zorgvraag.

"We gaan voor maximale inbreng vanuit de samenleving, we zijn transparant over de rol van de samenleving en de rol van onszelf en zorgen voor heldere
communicatie hierover".

De acties die we nemen zijn:

• Zorgen voor vroege signalering bij schuldhulpverlening, jeugdproblematiek en eenzaamheid met een doelgroepgerichte aanpak.
• Bevorderen van de financiële weerbaarheid.
• Armoedebestrijding intensiveren en samen met scholen onderzoeken welke behoefte er is en welke maatregelen we kunnen nemen om armoede bij kinderen effectief te bestrijden.
• Bestrijden van energiearmoede.
• Laaggeletterdheid aanpakken en de digitale vaardigheden verbeteren.
• Stimuleren van een gezonde leefstijl door gezonde voeding en stimuleren alle vormen van beweging zowel op scholen als bij de verenigingen.
• Sport- en cultuurverenigingen en onderwijsinstellingen verbinden aan de verdere transformatie van het sociaal domein.
• Verbreden van het lokale preventie-akkoord.
• Werken aan een inclusieve samenleving.
• Werken aan sociale veiligheid bij jeugdgroepen.
• Extra aandacht hebben voor gezinnen met een grote zorgvraag en jeugd en jongeren die het in de coronatijd moeilijk hadden.
• Sturen op leefbaarheid en preventie. We beschouwen handhaving als sluitstuk.
• Aandacht hebben voor correctie besteding van zorgbudgetten en voor signalen van fraude.
• Implementeren van nieuwe vormen van zelfstandig wonen met zorg en geclusterd wonen van senioren, gecombineerd met innovatieve vormen van zorg.
• De zorgvraag beantwoorden met een passend en uitvoerbaar antwoord en waar nodig een zorgmakelaar of cliëntondersteuner inzetten.
• Evalueren van het leerlingenvervoer waarbij het kind centraal staat.
• Blijven inzetten op ondersteuning van mantelzorgers en waardering voor hun inspanningen.

Positieve gezondheid is een brede kijk op gezondheid, uitgewerkt in zes dimensies. Het gaat niet om wat iemand niet meer kan, maar juist om wat iemand wel kan, belangrijk vindt en wat zij/hij eventueel wil veranderen. Het gaat bovendien niet allen om de lichamelijke kanten van gezondheid, maar ook om het vermogen je aan te passen, welbevinden, eigen regie, veerkracht, participatie en zingeving.

Duurzaam financieel beleid blijft voor deze coalitie uitgangspunt. We geven niet meer geld uit dan dat er binnen komt en we stellen begrotingen op die structureel sluitend zijn in meerjarig perspectief. Eenmalige middelen die we beschikbaar hebben of krijgen in de komende jaren gaan we effectief inzetten. Nadat gebleken is dat de effecten van de inzet van deze middelen een positief effect hebben, bepalen we of we overgaan tot structurele financiering hiervan.

We gaan scherper aan de wind zeilen bij het opstellen van de begroting en waken voor veilige ramingen die achteraf leiden tot een overschot bij de jaarrekening. Risico's moeten op de juiste hoogte worden ingeschat. En we kijken kritisch welk weerstandsvermogen noodzakelijk is.

Voor wat betreft de lastendruk van de inwoners en ondernemers streven we naar een stabiel beeld. Extreme schommelingen proberen we te voorkomen en waar dat mogelijk is in meerjarig perspectief kan de lastendruk ook verlaagd worden.

Halverwege onze bestuurstermijn kijken we in hoeverre bovenstaande ambities zijn waargemaakt en of we hier extra maatregelen moeten nemen.

Gemeente Westervoort

De ontwikkelingen wat betreft het onderzoek naar de toekomst van Westervoort als zelfstandige gemeente volgen wij als goede buur met aandacht en kritisch. Daarnaast kijken we of we proactief zelf actie moeten ondernemen of onderzoek moeten doen om goede afgewogen keuzes te kunnen maken.

1Stroom

De ambtelijke organisatie geven we ruimte om door te ontwikkelen. Daarbij is het uitgangspunt het versterken van de kwaliteit. 1Stroom moet daarnaast een aantrekkelijke werkgever zijn en blijven. Onze ambities formuleren we scherp. Dat doen we onder andere door de drie opgaven te formuleren en daarbij focus aan te brengen in wat we willen bereiken en op welke wijze. We verwachten van 1Stroom maximale inspanning om onze ambities te realiseren.

Samenwerking in de Liemers

Aan alle huidige vormen van samenwerking in de Liemers blijven we actief deelnemen. De Liemerse Ambassade zien we hierbij als belangrijkste organisatie. Op het vlak van (vrijetijds-) economie, arbeidsmarkt en onderwijs gaan we via de Liemerse Ambassade de opgestelde agenda uitvoeren. De agrarische sector, de vrijetijdseconomie, logistiek en de maakindustrie lichten we extra uit. Waar mogelijk intensiveren we de samenwerking in de Liemers met onze partnergemeentes.

Groene Metropool Regio

We sluiten zoveel mogelijk aan bij de agenda, plannen en acties die voortkomen uit de Groene Metropool Regio. Om meer invloed te hebben op de besluitvorming binnen de Metropoolregio gaan we de samenwerking zoeken met Zevenaar en Westervoort en soms ook met Montferland en Doesburg. We bekijken vooraf hoe de maatregelen en acties die voortkomen uit de GMR maximaal aansluiten bij onze eigen wensen en beleidsvoornemens en hoe we de koers bestuurlijk kunnen beïnvloeden.

Euregio

Tot nu toe maken we vrijwel geen gebruik van de mogelijkheden die deze samenwerking kan bieden. We gaan hier meer energie in steken in Liemers verband.

De dienstverlening gaan we verbeteren. Meer servicegericht samen met inwoners en ondernemers zoeken naar de passende oplossing. We herijken onze visie op dienstverlening waarbij het rode-loper-principe leidend is.

Arbeidsmigranten/internationale medewerkers

De vergunningsaanvraag voor het huisvesten van arbeidsmigranten/ internationale medewerkers aan de Visserlaan 1 is ontvangen door de gemeente. Op de vergunningsaanvraag wordt door het college een juridisch zorgvuldig en gewogen besluit genomen. In de exploitatievergunning nemen we voorwaarden op om onder andere overlast voor de omgeving te voorkomen en monitoren. Hierdoor kunnen we bij overlast snel en adequaat handelen. De omgeving betrekken we bij de uitvoering van de huisvestingsplannen.

Hondenbelasting

Op het gebied van de hondenbelasting maken we inzichtelijk welke kosten we als gemeente maken voor het faciliteren van terreinen voor het uitlaten van honden, de handhaving, het bestrijden van de overlast van hondenpoep en de kosten van het innen van deze belasting. Op basis van dit inzicht besluiten we of we deze belasting afschaffen, gecombineerd met een alternatieve dekking of dat we kiezen voor het beter communiceren over het kostenplaatje met de hondenbezitters.

Asielzoekerscentrum

Oriënterend is met de gemeenteraad gesproken over de mogelijkheid een asielzoekerscentrum te vestigen in onze gemeente. We onderschrijven de noodzaak om mee te werken aan oplossingen voor het nijpende probleem op dit vlak maar ook wat betreft de huisvesting van statushouders. We onderzoeken de mogelijkheden van meerdere locaties en bepalen dan of en voor welke locatie we hier aan willen meewerken. We willen dan graag komen tot een centrum dat ook bijdraagt aan tijdelijke huisvesting van statushouders en spoedzoekers.

Economie

De lokale economie en de Liemerse economie willen we verstevigen. Ruimte geven aan nieuwe initiatieven en de ondernemers uitdagen te komen met een op de toekomst gerichte agenda.

Dit coalitieakkoord is een antwoord op de uitdagingen en de vragen die voor ons liggen de komende vier jaar. We beseffen daarbij dat door externe omstandigheden er veel snel en ingrijpend kan veranderen. Met die veranderingen willen we soepel om kunnen gaan, samen met onze samenleving maar zeker ook in samenwerking met gehele gemeenteraad. Niet alles is te voorzien maar dit akkoord biedt ons de ruimte om flexibel in te spelen op ontwikkelingen.

In samenspraak met onze inwoners, ondernemers en verenigingen kunnen we zo de komende vier jaar in Duiven, Groessen en Loo de samenleving en de directe leefomgeving positief blijven kleuren.